6B07513 Метрология

Аккредиттеу

Білім беру бағдарламаларын халықаралық аккредиттеу туралы куәлік

Білім беру бағдарламасы(ББ)

Жетістіктер

Кафедраның ПОҚ сапалы жұмыс көрсеткіштерінің бірі олардың қызметін түрлі мүдделі тараптардың - бизнес-қоғамдастықтың, стандарттау, сертификаттау және метрология саласындағы уәкілетті органдардың, ЖОО мен қала басшылығының, ғылым және жоғары білім министрлігінің бағалауы болып табылады.

Ұлттық стандарттау, өлшем бірлігін қамтамасыз ету және техникалық реттеу жүйелерін дамытуға қосқан үлесі үшін доцент Тулекбаева Айжамал Қонисбаевна Қазақстан Республикасы Техникалық реттеу және метрология комитетінің, Шымкент қаласы әкімінің, университет басшылығының алғыс хаттарымен, грамоталарымен марапатталды.

Жас ғалым, доктор PhD Азимов Абдуғани Муталович 2022 жылы «2021 жылғы жоғары оқу орнының үздік оқытушысы» грантының, «Қазақстан Республикасының еңбек сінірген қызметкері» 1-дәрежелі дипломының иегері, Қазақстан Республикасы Президентінің «Болашақ» халықаралық бағдарламасының стипендианты атанды.

Аға оқытушы, СМС магистрі Отуншиева Айтолқын Еркиновна Қазақстан Республикасы Президентінің "Болашақ" халықаралық стипендиясының иегері атанды және 07.02-07.05.2022 жылдар аралығында БГТУ г. Беларусь Республикасы, Минск қаласы БМТУның “Өнімді сертификаттаудың физика-химиялық әдістері” кафедрасында стандарттау, сертификаттау және метрология бағыты бойынша ғылыми тағылымдамадан өтті.

ОПҚ біліктілігін арттыру

ОПҚ-ң еңбектері мен жобалары

2022 жылға арналған ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелері бойынша кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамы 4 ғылыми жобаны орындап, 4 патент алды, 2 оқу құралы мен 1 оқулық басып шығарды, 45-тен астам ғылыми мақалалар, оның ішінде импакт-факторлы журналдарда 10 мақала жарияланды. SCOPUS/WOS деректер базасы, 14 хабаршы журналдарында, халықаралық, республикалық және аймақтық конференцияларда 21 мақалалар жарияланды.

PhD, Азимов Абдугани Муталович

Қазақстанның оңтүстік аймағындағы жер асты су көздерінің экологиялық мониторингі және суды тазартудың оңтайлы технологиясын ұсыну.

Тақырыбы: Қазақстанның оңтүстік аймағындағы жер асты су көздерінің экологиялық мониторингі және суды тазартудың оңтайлы технологиясын ұсыну.

Жетекшісі: "Стандарттау және сертификаттау" кафедрасының PhD докторы, аға оқытушысы «Инновациялық су тазарту жүйелері» ғылыми-зерттеу зертханасының меңгерушісі, Азимов А.М.

Жобаның мақсаты: Қазақстанның оңтүстік аймағындағы ауыз судың жай-күйін экологиялық бағалау және болжау, суды тазарту технологиясының режимдік және жобалық параметрлері бойынша әдістемелік ұсыныс әзірлеу.

Ғылыми жаңалығы: Жобаны іске асыру нәтижесінде ауыз суды тазартудың перспективалық технологиясына ұсыным дайындалады, ол тікелей экономикалық тиімділікті ғана емес, сонымен қатар аймақтық ауқымда қоршаған ортаға әсердің кемінде 10% қамтамасыз етеді.

Әзірленген әдістемелік ұсыным ауыз суды тазартудың оңтайлы технологияларын (тұндыру, сүзу, флокуляция, коагуляция, адсорбция, ультрафильтрация, кері осмос, химиялық дезинфекция) және режим параметрлерін таңдауды қамтиды.

Тәжірибелік маңыздылығы: Алынған ғылыми нәтижелер Түркістан облысының кен орындарындағы ауыз суды тазарту үшін энергия және ресурс үнемдейтін технологиялар мен жабдықтарды есептеу әдістемесін әзірлеуге негіз болады, ғылыми база құруға мүмкіндік ашады. су тазарту кәсіпорындарында нақты қолданылатын технологиялық кешендер үшін, бұл кәсіпорындардың шығындарын азайтуға және экологиялық және әлеуметтік ортаны жақсартуға мүмкіндік береді.

Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары су тазарту қондырғылары болып табылады. М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университетінің бір топ жас ғалымдары. Үндістанға, Коттаям қаласында орналасқан Махатма Ганди атындағы университетке ғылыми сапармен барды.

"Стандарттау және сертификаттау" кафедрасының аға оқытушысы, PhD Азимов Абдуғани Муталыұлы «Жас Ғалым» грантының иегері, белгілі бір аймақ үшін ауыз суды тазарту технологияларын (тұндыру, фильтрация, флокуляция, коагуляция, адсорбция, ультрафильтрация, кері осмос, химиялық залалсыздандыру) жобасы бойынша «Қазақстанның оңтүстік өңіріндегі жер асты су көздерінің экологиялық мониторингі және суды тазартудың оңтайлы технологиясын ұсыну.

PhD докторы Смайылов Б.М

«Стандарттау және сертификаттау» кафедрасының аға оқытушысы, PhD докторы Смайылов Б.М. жетекшілігімен ғылыми жоба жүргізілуде. 2022-2024 жылдарға арналған «Жас Ғалым» жобалары бойынша жас ғалымдарды гранттық қаржыландыру конкурсында Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің қаражаты есебінен АП14972664 «Гумат алу технологиясын әзірлеу» тақырыбындағы ғылыми жобаны қаржыландыру. -құрамында топырақ құнарлығы мен ауылшаруашылық дақылдарының өнімділігін арттыру үшін тыңайтқыштар бар».

Жетекшісі: PhD, Академик МАИН, М.Әуезов атындағы ОҚУ «ЕТН» ҒЗИ «Мұнай химиясы және композициялық полимерлік материалдар» ҒЗИ меңгерушісі

Жобаның мақсаты: Топырақтың құнарлылығын және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру үшін құрамында гумат бар тыңайтқыштарды көмір қалдықтары негізінде алу технологиясын әзірлеу.

Ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелері бойынша мынадай жаңа параметрлер айқындалды:

- «OutokumpuHSC6» бағдарламалық кешенін пайдалана отырып, тұз қышқылы ерітіндісіндегі көмір қалдықтарының ыдырауының термодинамикалық сипаттамалары анықталған;

- эксперименттерді математикалық жоспарлау әдісін пайдалана отырып, азот қышқылының ерітіндісінде Ленгер кен орнынан көмір қалдықтарын ыдырату процесінің оңтайлы параметрлері белгіленген;

- гумин қышқылдары мен гуматтарды ала отырып, азот қышқылының ерітіндісіндегі көмір қалдықтарын ыдырату процесінің кинетикалық заңдылықтары анықталды. Аррениус Екаж теңдеуімен есептелген «көрінетін» активтендіру энергиясының мәні. = 12,33 кДж/моль процестің диффузиялық облыста өтетінін көрсетеді;

- Алынған құрамында гумат бар тыңайтқыштың топырақтың құрылымын түзуге, өсімдіктер үшін қолжетімді нысанда қоректік элементтер мен микроэлементтерді жинақтауға қатысатын, су және топырақ экожүйелеріндегі металдардың геохимиялық ағындарын реттеуге ықпал ететін гумин заттарының жоғары болуымен сипатталатыны анықталды.

Практикалық маңыздылығы: Құрамында гумат бар тыңайтқыштарды ала отырып, техногендік қалдықтарды кәдеге жарату технологиясын әзірлеу, ол топырақтың құнарлылығын қалпына келтіруге мүмкіндік береді және өсімдіктердің өнімділігіне оң әсер етеді.

Жас ғалымдар халықаралық конференцияда «Жас Ғалым» грантының иегерлері Азимов А.М. және Смаилов Б.М Үндістанның Махатма Ганди атындағы университетінде өткен «Су ластанудан тазартуға дейін» атты халықаралық конференцияға қатысты. Конференцияда «Қазақстанның оңтүстік өңіріндегі жер асты су көздерінің экологиялық мониторингі және суды тазартудың оңтайлы технологиясын қамтамасыз ету» жобасының жетекшісі Азимов Абдуғани Муталыұлы «Нан сүзгілеу технологиясын қолдану арқылы жерасты және жер асты суларын тазарту» тақырыбында баяндама жасады. Конференцияға Ұлыбритания, Канада, Польша, Корея, Франция, Жапония, АҚШ, Испания және Қазақстан ғалымдары қатысты.

PhD докторы, доцент Қалдыбаева Б.М.

Қоршаған ортаның ластануын азайту және өндірістік аумақтық кешендердің энергия тиімділігін арттыру үшін интеграцияланған технологияларды қолдану

Тақырыбы: Қоршаған ортаның ластануын азайту және өндірістік аумақтық кешендердің энергия тиімділігін арттыру үшін интеграцияланған технологияларды қолдану

Жоба жетекшісі: PhD докторы, доцент Қалдыбаева Б.М.

Жобаның мақсаты: жылуды қалпына келтіруді, жылу мен электр энергиясын, жаңартылатын энергия көздерін және қазбалы отынды пайдалануды бір мезгілде оңтайландыру, өнеркәсіптік шығарындылардан қоршаған ортаның ластану деңгейін төмендету және өнеркәсіптік кешендердің энергия тиімділігін арттыру.

Міндеттері: Көрсетілген есепті шешудің теориялық тәсілі энергия мен массалық импульс алмасуының негізгі заңдарын қолдану, нано, микрокеуектерден шығатын газ көпіршігіне әсер ететін күштер балансын құру. Көпіршікті қабаттың гидродинамикалық параметрлерін зерттеу энергияның диссипация қарқындылығын анықтаумен импульстік тепе-теңдік негізінде жүзеге асырылады. Объектілер арасында коммуналдық ресурстарды (энергия және су) бөлуді басқару үшін аймақтық ресурстармен қамтамасыз етуші кәсіпорындарды топтастыру алгоритмі әзірленді. Әртүрлі объектілер мен кластерлердегі профицит пен тапшылық салыстырылады және мүмкіндігінше біріктіріледі. Аймақтық схеманы әзірлеу P-graph бағдарламалық пакетінің құралдарын қолдану арқылы жүзеге асырылады. Содан кейін «Тармақтану» және «Байланыстар» әдісі бойынша құрылым әзірленіп жатқан жүйеге оңтайландырылған.

Жобаның жаңалығы: ол оңтайландыру әлеуетін бағалау мақсатында, жалпы әдістемені әзірлеуден (бірлескен үдерістік тәсілге негізделген), сандық модельдеуден және аймақтық деңгейде ресурстармен қамтамасыз ету схемасын бірлесіп талдаудан тұрады. ресурстардың тиімділігін арттыру және қоршаған ортаға антропогендік әсерді азайту жүйенің барлық иерархиялық деңгейлерінде аймақты дамытудың ғылыми негізделген стратегиясын анықтау және оның барлық элементтері бойынша нақты ұсыныстар әзірлеу.

Алынған нәтижелер: Керамикадан жасалған мембраналық модульдің көмегімен құрылғылардың екі дизайны әзірленді. Ресурстарды тұтынуды барынша азайтуды және қоршаған ортаға антропогендік әсерді азайтуды ескеретін симбиотикалық схемаларды құру негізінде су-энергетикалық ресурстардың өзара әсерін бағалаудың жаңартылған тұжырымдамасы ұсынылады. Энергия, эксергия және олардың құны бойынша өзара әрекеттесу және ресурстарды қайта пайдалануды модельдеу математикалық бағдарламалау арқылы жүзеге асырылды. Негізгі ресурстарды (су және энергия) қамтитын базалық модель әзірленді. P-Graph техникасын пайдалана отырып, көздер арасында энергия ағындарын оңтайлы бөлу мәселелерін, тарату желісінің түрін және тұтынушылардың орналасу және ұйымдастыру сипаттамаларын шешуге мүмкіндік беретін модель әзірленді.

Практикалық маңыздылығы: нәтижелер ресурстарды тұтынуды оңтайландыру мүмкіндігінде және қарастырылған техникалық шешімдерді біріктіру мүмкіндіктерін бағалауда.

Қолдану саласы: Химия, мұнай өңдеу, тамақ өнеркәсібі және құрылыс материалдары өндірісінің әртүрлі кәсіпорындары.

2021 ЖЫЛҒЫ БАСЫЛЫМДАР: 38 пайыздық көрсеткішпен Scopus дерекқорына енгізілген журналда жарияланған 1 мақала, Q2. Tatyana Gil, Mariia Ilchenko, Botagoz Kaldybaeva, Anton Mironov, Stanislav Boldyryev. Economic Assessmentof Heat Exchanger Network Retrofit Options Based on Historical Data of Energy Price Trends. Chemical Engineering Transactions.Vol. 88, 2021.-P.343-348. https://doi.org/10.3303/CET2188057

«Адсорбенттің қалыпты құрылымы бар аппарат» № 6233 пайдалы модельге Қазақстан Республикасының патенті алынды. және т.б. 16.07.2021 № 2021/0123.2 өтінішіне сәйкес

Scopus деректер базасына енгізілген халықаралық конференция материалдар жинағында 1 мақала жарияланды: Кузнецов М., Қалдыбаева Б., Цибульский С., Болдырьев С. Кластераралық байланыстар арқылы Томск қаласындағы жылу энергиясын бөлуді оңтайландыру. P-graph ортасында жүзеге асырылған модель. Proceedings of 6th International Conference on Smart and Sustainable technologies – SpliTech-2021, Split, Croatia. DOI 10.23919/SpliTech52315.2021.9566473.

Халықаралық конференция 2 мақала жарияланды:

1.Кузнецов Станислав Болдырьев, Ботагөз Қалдыбаева, Алишер Хусанов. СО2 қайта өңдеу және Фишер-Тропш жанама өнімін кәдеге жарату арқылы сингаз өндіру. 2021 жаһандық жылыну бойынша 9-шы жаһандық конференция материалдары – GCGW-2021, Хорватия, 65-68 б.

2.Хусанов А.Е, Кенжебеков Д.М., Калдыбаева Б.М, Юсупов М.А, Раматуллаева Л.И. Жылдық энергияның және су су көзі/су арасындағы ыстық су тартылу солбасын модельдеу. «Өнеркәсіптік технологиялар және инжиниринг» VIII халықаралық конференциясының жинағы ICITE – 2021, II том – R. 22-26.